Çaldağı’ndaki madencilik projesinin yaratacağı tehlikenin büyüklüğü nedeniyle çevreci mücadelede bir ilk yaşandı: Bilim halkla buluştu.

Dünyada ilk kez Turgutlu Çaldağı’nda uygulanmak istenen, tüm bilim çevrelerince “insanlık ve çevre düşmanı" olarak tanımlanan proje, çevreci mücadelede de dünyada bir ilk yaşanmasına neden oldu. Çaldağı’nda nikel madeni aramak için uygulanacak proje tüm Gediz vadisini korkunç bir çevre felaketi ile tehdit ediyor. Sardes şirketine karşı ve projenin engellenmesi için yıllardır mücadele veren TURÇEP ve TEMA Vakfı kendi alanında uzman bilim adamlarının katıldığı bilgilendirme toplantılarıyla bilimi halka taşıdı, halkı bilimle buluşturdu. İlçeye davet edilen kendi alanının uzmanı profesörler, Turgutlu’da mahalle mahalle ve köy köy dolaşarak, halka Çaldağı’ndaki Sardes Şirketi’nin uygulayacağı proje ile tüm Gediz Vadisi’nde nasıl bir çevre felâketi yaratacağını anlattılar.

Turgutlu’ya davet edilen kendi alanında uzman profesörlerden oluşan heyet, İngiliz Sardes şirketi tarafından Çaldağı’nda nikel madeni işletmesi için uygulanmak istenen projenin yaratacağı çevresel felaketler konusunda halkı bilgilendirmek ve aydınlatmak için mahalle mahalle ve köy köy dolaşarak halkla buluştular. Projenin sakıncalarını ve yaratacağı çevre felaketi konusunda halkı bilgilendiren profesörler, bu arada halktan gelen çeşitli sorulara da cevap vererek geniş açıklamalarda bulundular.

“Böyle bir madencilik olamaz!”

Turgutlu’ya gelen profesörler İTÜ Öğretim Üyesi Kimya Yüksek Mühendisi Prof. Dr. İsmail Duman başta olmak üzere, Prof. Dr. Ali Osman Karababa, Prof. Dr. Yaşar Uysal, Jeoloji Yüksek Mühendisi Tahir Öngür ile Kıbrıs’tan gelen Yakın Doğu Üniversitesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Ediz Tuncel, Çaldağı’nda nikel madeni çıkarmak için uygulanmak istenen ve açılımı “sülfürik asit liç yöntemiyle açık madeni işletmesi” olan projenin, tüm Gediz vadisindeki yaşamı sona erdirecek kadar ciddi ve büyük bir tehlike yaratacak potansiyelde olduğunu ileri sürdüler. Böyle bir projenin uygulanması durumunda dünyanın en verimli tarım arazilerinden olan Gediz vadisinin etrafa tehlike saçan açık bir kimya işletmesine dönüşeceğini ve 15 yıl sonra doğal yaşamı sona eren, çöle dönmüş bir arazi haline geleceğini ve insanları bekleyen ciddi bir kanser tehdidi ile yüzyüze kalınacağını belirttiler.

Dünyada ilk defa Turgutlu Çaldağı’nda  denenmek istenen bu proje, profesörlere göre madencilikle ilgili bir proje bile değil. Bu projenin uygulanması durumunda Gediz havzasında bugüne dek eşi benzeri görülmeyen bir çevre felaketinin yaşanması söz konusu olacak. Turgutlu’yu mahalle mahalle dolaşan ve ayrıca Ahmetli ile Urganlı beldesi ve Akçapınar köyüne de giderek buralarda vatandaşlara bilgi vererek, bu maden şirketine ve uygulanmak istenen projeye karşı çıkmaları konusunda aydınlatan profesörler, ayrıca Sardes şirketinin sadece çevreye değil, bilime ve hukuka karşı da savaş açtığını vurguladılar.

Halk memnun, Sardes rahatsız

Bu arada ilginç bir gelişme de bu durumdan halkın memnun kaldığı ama Sardes şirketinin rahatsız olduğunu ortaya çıkardı. Sardes şirketi bilimin sesini kısmaya çalıştı.

Düzenlenen bilgilendirme toplantıları için önceden yetkililerden gerekli tüm yasal izinler alınmasına rağmen, bilimin halkla buluşmasından rahatsız olan Sardes şirketi temsilcileri, avukatları aracılığıyla yasal boşluklar bularak bilgilendirme toplantılarının engellenmesini ve profesörlerin vatandaşa hitap ederken yararlandıkları ses ve görüntü sisteminin yasaklanmasını sağlamaya çalıştı.

Zaman zaman ise madende çalışan işçilerin provokatörce davranışları ile profesörlerin konuşmaları sabote edilmeye çalışıldı. Bu arada bu kişiler bilgilendirme toplantılarını izleyen yurttaşların gözünde ise "profesörlerle ağız dalaşına giren densizler" olarak izlenim bıraktılar.

TURÇEP ve TEMA tarafından düzenlenen ve kendi alanının uzmanı profesörlerin katıldığı bilgilendirme toplantılarının sonuncusu 20 Ekim günü saat 17.00’de kapalı salon toplantısı olarak Turgutlu Lisesi konferans salonunda yapıldı.

Prof. Dr. İsmail Duman ve Jeoloji Yüksek Mühendisi Tahir Öngür’ün yer aldığı bilgilendirme toplantısına yoğun ilgi gösterildiği ve köylerden vatandaşların yanı sıra Turgutlu dışından da izlemeye gelenlerin olduğu gözlendi. 400’ye yakın vatandaş tarafından izlenen bilgilendirme toplantısı sırasında kendisinin maden mühendisi olduğunu söyleyen Zübeyir Çizgili adlı bir kişinin sülfürik asitin çevreye zarar vermeyeceğini iddia etmesi ve Sardes şirketini savunmaya çalışması salondaki izleyici vatandaşlar tarafından oldukça sert bir şekilde tepki gördü. Bu kişinin Sardes tarafından şirket adına halkla ilişkiler faaliyeti için kulllanıldığı öğrenildi.