Dünya vahşi madenciliğe direniyor

Türkiye’nin çevresel duyarlılığını en üst düzeye sıçratarak, halkın çevreci bir uyanış içinde tepkisini ülke düzeyinde yansıttığı Taksim Gezi Parkı direnişinin etkileri toplum üzerinde zayıflatılmaya çalışılıyor. Tabii her zamanki bildiğimiz klasik yöntemlerle. Suni gündemler yaratıp, yeni polemik konuları başlatıp, kamuoyunun dikkatini dağıtarak veya bu tür çabalarla gündemi değiştirmeye çalışarak. Asıl amaç, Taksim’de başlayan ve yurt geneline yayılan bu dalganın daha da büyümesini önlemek veya her türlü baskı ve saldırıyla söndüremedikleri Taksim’de yakılan meşalenin kendiliğinden sönmesini sağlayabilecek şekilde ortamı giderek soğutmaya çalışarak...

İşte böyle bir atmosferde neler oluyor bir bakalım. Bazı yayın organlarında bir-iki yıl önce yayınlanan bazı haberler yeniden güncellenerek yayına sokuluyor. Örneğin Çaldağı’ndaki nikel işletmesi hakkında “VTG Holding, Türkiye'de Manisa Çaldağ'daki nikel madeni projesini hayata geçirmeye hazırlanıyor” sözleriyle 5 Aralık 2012 tarihinde yapılmış bir haber 10 Temmuz 2013 tarihinde yeniden güncelleniyor. Bu arada Enerji Bakanı Taner Yıldız Gördes’i ziyaret edip, halkın “cehennem kazanı” adını taktığı ve Gördes’e sokulmasına karşı günlerce direniş yaptığı asit tankına övgüler düzüyor ve “çok çevreci” olduğunu söylediği asit tankının“Gediz ovasına bereket getireceğini” söylüyor.

İlginç bir zamanlama olarak aynı günlerde Gediz vadisinde bir çevre felaketinin yaşanmaması için vahşi madenciliğe, nikel madenciliği ve madencilikte sülfürik asit kullanımına karşı mücadele veren TURÇEP'e (Turgutlu Çevre Platformu) karşı el altından bir karalama kampanyasına da start verilmiştir. Ama çok geçmeden işin kokusu çıkar ve bunun ardında VTG Madencilik şirketi tarafından Çaldağı’nda yeni bir ağaç katliamı dönemi başlatabilmek için düğmeye basıldığı anlaşılır. Böylece Ramazan ayında ağaç katliamı gerçekleştirilirken kamuoyundan tepki almamak hedeflenmiştir. Çünkü ne de olsa daha bir ay öncesinde Gezi Parkı’ndaki 5 ağacın kesilmek istenmesine karşı adeta bir halk ayaklanmasının yaşandığı ülkeydi Türkiye… 

Bir diğer nikel işletmesinin olduğu Gördes’e tekrar bir bakış atarsak, Enerji Bakanı Yıldız birdenbire ziyaret edip, halkın Gördes’e sokmamak için günlerce direniş yaptığı “cehennem kazanı”na süslü sözlerle övgüler düzmüştür. Peki bunun ardında ne var? Gördes’te de Zorlu Madencilik tarafından sülfürik asitle nikel madenciliği için yapılacak olan çalışma öncesi asit tankının da getirilmesi ile birlikte yeni bir takvim işlemeye başlayacaktır. 2011 yılı başında yer alan haberlerde "Zorlu Madencilik’in Türkiye’nin ilk nikel rafinerisini kurmaya hazırlandığı, 2013 yılı Ocak ayında da çalışmalara başlayacağı" ballandıra ballandırıla anlatılmıştı. Ama ne hikmetse, Türkiye’nin ilk nikel rafinerisini kuracak denilen Zorlu Madencilik, bolca süslü laflarla yapılan bu reklam haberlerin ardından Gördes’e halkın “cehennem kazanı” adını verdiği, ucuza mal edebilmek için de Çin’de imal edilen asit tankı getirtiyor…

Bakana göre bu kazan Gediz vadisine felaket değil, bereket getirecekmiş! Bilime ve bilim adamlarına göre ise, Gediz havzasına çevre felaketi getirecek! Duyarlı yaşam savunucuları ve çevreciler asit kazanının Gördes’e girmemesi için Soma’dan, Akhisar’dan,  Turgutlu’dan Manisa’dan, hatta İzmir ve Dikili’den gelip günlerce direniş yaptı, önünde çadırlar kurup direniş nöbetleri tuttu. Ama diğer yandan “cehennem kazanı” adı verilen asit tankerinin Gördes’e kadar süren yolculuğu boyunca ise geçtiği güzergah üzerinde rahat ilerleyebilsin diye elektrik telleri kesilip yeniden monte edildi, özel yollar açılıp, özel olarak köprüler bile inşa edildi. Adeta içinde kraliyet ailesinin yolculuk yaptığı özel bir araca her türlü geçiş üstünlüğünün sağlanışı gibi bir muamele yapılıyordu asit tankerine…

Bilim insanlarına göre; bu asit tankeri ile birlikte Gördes’teki nikel işletmesinin faaliyete geçtiği düşünüldüğünde bunun anlamı sadece bir çevresel tehdittir. En hafifinden düşünülecek olduğunda bile, İzmir’e içme suyu sağlayacak Gördes’teki 4 barajda oluşacak kirlilik dolayısıyla 4 milyon İzmirlinin sağlığı ciddi bir tehdit altına girmiş olacak. 

Peki nasıl oluyor da nikel milyonlarca insanın sağlığından daha önemli bir konu olabiliyor? Nikel, milyonlarca insanın sağlığından ve dünyanın en bereketli vadisinden nasıl daha değerli olabilir? Çünkü bir ülkede eğer cehalet tek başına iktidar olmuşsa, bunun anlamı bu iktidar aracılığıyla akıl ve bilime karşı da bir savaş açıldığıdır. Cehalet bir ülkede akıl ve bilime karşı savaş açarsa neler olabilir? İşte bu yüzden bilim insanlarının "tehlikeli" diye nitelendirdiği, halkın da “cehennem kazanı” adını verdiği asit tankerine bu iktidarın bakanı “çok çevreci” deyip, “bereket kazanı” diye bir ad takabiliyor…

Tekrar Çaldağı’na dönelim. Bilime ve bilim insanlarına göre; Çaldağı’nda uygulanmak istenen madencilik yöntemine “madencilik” bile denilemez. Zaten dünyanın hiçbir yerinde de bugüne kadar böyle bir madencilik yöntemine izin verilmemiştir, verilmemektedir. Dolayısıyla Çaldağı’nda bu madenciliğin uygulanması durumunda bütün Gediz Havzası’nda yaşamı tamamen sona erdirecek, böyle bir cennet vadiyi çöle çevirecek bir felaket söz konusu olacak. Bilim ve bilim adamları bunu söylerken, AKP Manisa Milletvekili Selçuk Özdağ, herkese meydan okuyan seviyesiz bir tavırla “Bu madenin kefili biziz” diyor, diğer AKP Milletvekili Recai Berber ise bu madene karşı yıllardır mücadele veren sivil toplum örgütlerine adeta aba altından sopa da gösterircesine, “Bırakın bunlar bir uygulasınlar bakalım” diyerek sessiz kalınması için telkinde bulunuyor.

Peki nikel, dünyanın en bereketli 7 tarım harikasından biri olan Gediz Havzası’ndan ve bu topraklar üzerinde yaşayan on milyonlarca insan hayatından nasıl bu kadar daha değerli olabiliyor? “Halkın temsilcisi” olması gereken bir milletvekili nasıl bu kadar sermayenin körü körüne emrinde olabiliyor? Nikel, cennet toprakları çöle çevirme pahasına ve milyonlarca insanın sağlığından, gelecek nesillerin yaşamından nasıl olur da bu kadar değerli görülebiliyor?Türkiye’nin nikele bu kadar acil ve hayati olarak ihtiyacı mı var? Bu sorunun cevabı her anlamda kocaman bir HAYIR! 

Çünkü nikel insanlık için ve ülke ekonomileri için bu kadar değerli ve elzem olsaydı, bugün dünyanın her köşesinde nikel madenciliği yaygın bir şekilde gelişmiş olurdu. Oysa bugün dünyanın her yerinde yaygın bir gelişme olan, nikel madenciliğine ve madencilikte sülfürik asit kullanımına karşı var olan mücadeledir. Bu mücadeleden de “küresel düzeyde” var olan bir mücadele diye söz etmek mümkün. Nikel madenciliği ve madencilikte sülfürik asit kullanımı dendiğinde, dünyanın böyle bir manzarası var çünkü… Öyleyse şimdi de dünyanın değişik ülkelerine büyüteç tutup buralardaki manzarayı netleştirelim.

Sonraki yazı: Avrupa ve Balkanlar'da neler oldu?