Efsanelerin uçan atı: Pegasus


Efsanelerin ünlü uçan atı olarak bilinen Pegasus, Yunan mitolojisinde "kanatlı at" anlamına gelir. Yılan saçlı Gorgon Medusa ile Denizler Tanrısı Poseidon'un oğlu ve dev Chrysaor'un da kardeşi olduğuna inanılır. Ayrıca Zeus'un oğlu Herkül'ün kardeşi olarak da bilinir. Perseus'un kafasını kesip öldürdüğü Medusa'nın kafasından veya toprağa sıçrayan kanlarından doğduğu şeklinde iki değişik söylence vardır. Rengi tamamen beyazdır ve uçmasına olanak veren iki büyük kanadı vardır. Uçarken havada koşan at gibi görünür. 

Şiirin esin perisi ya da şiirsel ilham

Pegasus genellikle "şiirsel ilham" ile özdeşleştirilir ve "şiirin esin perisi" diye de algılanır. Helicon Dağı'nda bulunan ve Musa'lara (veya Müzler) ilham verdiği sanılan Hippocrene pınarının Pegasus'un ayağıyla yere vurması sonucu ortaya çıktığına inanılır. Pegasus toynağıyla yere vurup dağdan yukarı havalandığı yerde bir su kaynağı bulunur, bunun da adı "İlham Kaynağı"dır. Musa'lar 12 ilham perisidir. Erato 9 ilham perileri'nden birisidir. Lirik şiirin, aşk şiirlerinin ve korolu şiirlerin ilham perisidir...

Mitolojiye göre doğumu ise şöylediir: Perseus'un başını kestiği anda Medusa'nın Poseidon'dan olma çocukları Pegasus ve Chtysaor gövdesinden dışarı fırlarlar. Perseus, Medusa'nın kesik kafasını alır gider. Athena ise Medusa'nın derisini yüzüp Aegis'in markası yapar. Athena bütün bu olanlar ile meşgul olurken, Medısa'nın karnından fırlayan Pegasus, uçarak Zeus'un Kaz Dağı'nda yaşayan peri kızlarının (Musa'lar) yanına gider. Daha doğar doğmaz yeryüzünden ayrılarak, doğrudan Tanrıların diyarı olan Olimpos Dağı'na uçan Pegasus, sonra da Zeus'un yıldırımlarını getirme görevini üstlenmiş. Pegasus dünya üstündeki son zamanlarını da yine Musa`ların yanında geçirmiş.

Bellerophon tarafından Athena'nın ona verdiği altın dizgin yardımıyla yakalandığı, Kimera ve Amazonlar ile olan çarpışmalarında da ona yardım ettiği söylenir. Pegasus'un Bellerohon'u üzerinden atma nedeni olarak, Zeus tarafından gönderilen dev bir at sineğinin ısırmasından ürkmesi de söylenceler arasındadır... 

Bellerophon ve Pegasus'un hikayesi

Likya ülkesini uzun zamandır eden çok korkunç bir canavar varmış. Likya kralı, ağzından alevler saçan, aslan başlı, keçi gövdeli, yılan kuyruklu bu korkunç canavarı öldürmesini istemiş Bellerophon’dan. Hiç bir şeyden habersiz olan genç Bellorophon da kendisine türlü hürmet gösteren yaşlı kralı kıracak değil ya, kabul etmiş bu isteği. Gitmiş kahinlere danışmış önce. Kahinler de gence tapınağa gidip orada bir gece geçirmesini söyleyerek, Tanrılara da mutlaka adaklar adamasını tavsiye etmişler.

Tapınakta uyumakta olan genç ve yakışıklı Bellerophon'un güzelliğine dayanamayan Tanrıçalar da, ona Pegasus’un gemini vermişler. Bellerophon, elinde tanrıçaların verdiği gemle Pegasus’u aramaya koyulmuş hemen. En sonunda bir pınarın başında Pegasus’u görmüş. Gemi atın başına atmasıyla atın sırtına binmesi bir olmuş.

Bellerophon, Pegasus’la göklerden aşağı inerek korkunç canavar Şimera’ya saldırmış. Canavarla savaşı günlerce sürmüş. Bellerophon’un attığı okların kurşun uçları canavarın ağzından çıkan alevlerde eriyerek boğazını kapatmış ve canavar ölmüş. Likya bölgesi de Bellerohon sayesinde bu canavardan kurtulmuş...

Bellerophon, kendisine bundan sonra da verilen daha bir çok güç işi Pegasus sayesinde başarmış. Ama kazandığı başarılardan iyice başı döne Bellerophon, bir süre sonra kendini "Tanrılaşmış" gibi görerek, ölümsüzlerin arasına karışmak istemiş. Bu duruma kızan Zeus da bir at sineği göndererek Pegasus’u sokmasını sağlamış. Canı yanan Pegasus da Bellerohon’u şahlanarak üstünden atmış. Göklerden yere yuvarlanan Bellerohon, çok kötü bir şekilde toprağa düşüp, topal ve kör olmuş. Bir müddet bu şekilde yaşayan Bellerophon, sonunda kimselerden habersiz, sessizce kendi kendine ölmüş. Pegasus da tek başına Olimpos Dağı'na dönüp eski görevine devam etmiş, bundan sonra sırtına sadece peri kızlarını ve sanatçıları bindirmiş. Daha sonraları kendine eş olarak Euippe (ya da Ocyrrhoe)'yi aldığı ve kanatlı atların soyunu başlattığı da söylenir. 

Pegasus'un Türk mitolojisindendeki adı Tulpar'dır. Farsça'daki ise Burak adıdır...

 Tıklayınız » Pegasus ve Bellerophon Efsanesi




0 Yorum - Yorum Yaz