Amazonlar ve Büyük İskender

Amazonlar ve Büyük İskender
Amazonlar ve Büyük İskender

Amazonlar, Büyük İskender zamanında da tarih sahnesine çıkarlar. Büyük İskender tarihçilerinden bazıları Amazon Kraliçesi Thalestris'in kendisini ziyaret edip ondan bir çocuk sahibi olduğunu yazmıştır. Ancak Büyük İskender'in diğer tarihçilerinden birkaçı ve en güvenilir ikincil kaynağı Plütark iddiayı yalanlar.

Ön Asya seferine çıkan ünlü Makedonya Kralı Büyük İskender, ordularıyla Beyşehir'de kendi adıyla anılan İskender Bağları'nda konaklamış. O zamanlar Anamas Dağları'nın eteklerinde göllenmiş bulunan Beyşehir Gölü'nün öte yakasında, Amazonlar denilen kadın savaşçılar yaşar. Kral Büyük İskender, onlardan kendisine boyun eğmelerini ve egemenliğini kabul etmelerini istemiş; fakat Amazonlar elçisini geri çevirmişler.

Büyük İskender buna çok kızmış ve Amazonların üzerine asker göndermiş. Amazonlar, uzun süre, İskender'in güçlü askerlerine karşı savaşmışlar. Ama bakmışlar ki yenilip esir olacaklar, Adamaslar'da gölün kıyısında, kapalı bir yer altı obruğunda dökülen bir çağlayanın düdeninin koca kayalar yuvarlayıp kapatmışlar ve düşmanın ardından girdikleri vadiyi sular basmış.

İskender'in askerleri azgın sular karşısında helak olmuşlar. Ancak Amazonlar kötü sonlarını tahmin ettiklerinden, kendilerini de bu sulara atarak tutsak olmaktansa, ölmeyi yeğlemişler. Onların bu onurlu ölümleri, İskender'i çok duygulandırmış. Anılarını yaşatmak için de yurtlarına Amazonlar adını vermiş: Söylenceye göre; Amazonlar giderek Amanoslar ve ardından Anamaslar adını almış.

Bir başka anlatıma göre ise; kendilerini göle atan Amazonlar, boğulmayıp gölde balık olmuşlar ve bu güzel balıkların adı da zamanla Amazan ve ardından Sazan olmuştur. (Ancak, Sazan sazcıl anlamındadır. Bölgede Amazonların yaşamadıkları tahmin edilmektedir.)

Thalestris ve Büyük İskender

Johann Georg Platzer'in Büyük İskender'in Kampında Amazon Kraliçesi Thalestris'i tasvir eden 18. yüzyıl Rokoko tablosu

Johann Georg Platzer'in Büyük İskender'in Kampında Amazon Kraliçesi Thalestris'i tasvir eden 18. yüzyıl Rokoko tablosu

Savaş ve fetihle tanımlanan bir dünyada, yalnızca en güçlü ve en kurnaz olanlar başarılı olabilirdi. Antik dünyanın sıkıntılarını bilen Kraliçe Thalestris, böyle bir dünyada görece kolaylıkla hüküm sürebilecek bir çocuk soyu yetiştirmek istiyordu. Bir Amazon kraliçesi için bilinen dünyanın çoğunu fetheden Büyük İskender’den daha uygun kim olabilirdi? Efsaneye göre Kraliçe Thalestris, İskender’i 300 Amazon savaşçısıyla karşılamıştır. Onun kadar büyük bir savaşçının babası olmasını ummuştu. Efsaneye göre, büyük savaşçının kendisinden bir kız çocuğu sahibi olmasını umarak Makedonya kralının yanında 13 gün 13 gece kaldı.

Ancak bu hikaye, modern bilim insanları tarafından efsanevi olarak reddediliyor. Belki de efsanenin arkasında, İskit kralının kızını İskender'e eş olarak sunması yatıyor. Başka bir olasılık da hikayenin MÖ 324'te Atropates tarafından İskender'e gönderilen 100 kadın savaşçıdan esinlenmiş olmasıdır.

At sırtında gelen ve hafif 
savaş baltaları ve pelta kalkanları taşıyan bu kadınlara Amazonlar deniyordu. Kral, erkek birliklerinin onları taciz etmesini tetikleyebileceğinden korkarak onları geri gönderdi, ancak onlara popüler Amazon geleneğine atıfta bulunarak kraliçelerini ziyaret edip ondan çocuk sahibi olacağı mesajını verdi. Bu kadınlar, kadın korumaları eğitmek için kullanılan Ahameniş geleneğinin ürünü olarak yorumlandı, rol yapan sıradan fahişeler veya İskitler gibi kadınların savaş için eğitildiği Avrasya kabilelerinin gerçek üyeleri olarak yorumlandı. İskender'in onları geri göndermesinin, ordusu cariyelerle seyahat etmeye alışkın olduğu için tehdit altında olabilecekleri için değil, kadınlarla birlikte savaşmanın getirdiği kültürel çatışma nedeniyle olduğu yorumlandı.

Bununla birlikte, çoğu efsanede olduğu gibi, işin içinde çok fazla spekülasyon vardır. Hem eski hem de modern akademik topluluk bu hikayenin gerçekten yaşandığını reddetmektedir. Yine de, bir İskit kralının kızını İskender’e eş olarak teklif ettiğine dair kanıtlar vardır.

(En üstteki resim: Büyük İskender'in Amazon kadınıyla savaşını anlatan bir gravür.)

Yorumlar - Yorum Yaz